Heavens
Γιελένα Μαξίμοβιτς, Ιβάν Σάλατιτς, Σερβία, 2014, 19'
Μέσα από τις –όλο κόκκο– εικόνες υλικού, που βρέθηκε σε μια παλιά βιντεοκασέτα, από μια παιδική ηλικία που έγινε στην πορεία νεότητα, η ταινία αποδίδει με σκοτεινή και ποιητική φόρμα την εύθραυστη σχέση ανάμεσα στη νεαρή Σάσκα και τους γονείς της. Το ρήγμα ανάμεσα στην πρώην Γιουγκοσλαβία και το Βελιγράδι τού σήμερα είναι ταυτόχρονα κι ένα χάσμα γενεών. Κι αυτοί που ήταν παιδιά κατά τη διάρκεια του πολέμου και μετά απ’ αυτόν –αυτόν τον πόλεμο που διαρκώς βρυχάται έξω από τα περιθώρια της εικόνας– είναι τώρα ενήλικες που νιώθουν την ανάγκη να ορίσουν και να διαμορφώσουν τη δική τους ταυτότητα και το μέλλον τους. Η Σάσκα είναι μία από αυτούς. Το παρελθόν και το παρόν (κι ίσως και το μέλλον) συναντιούνται.
Jelena Maksimović, Ivan Salatić, Serbia, 2014, 19'
In grainy VHS footage from a childhood that has since become youth, Heavens reflects in a dark and poetic form on the fragile relationship between young Sashka and her parents. The historical gulf between former Yugoslavia and today's Belgrade is also a generational rift. And those who were children during and after the war that constantly rumbles outside the frames of the image, have now themselves become adults with a need to define and form their own identity and future. Sashka is one of them. Past and present (and possibly future) cross paths.
Yugoslavia, How Ideology Moved Our Collective Body
Μάρτα Ποπιβόντα, Σερβία, Γαλλία, Γερμανία, 2013, 62'
Μια συγκλονιστική ταινία φτιαγμένη από σπάνιο υλικό αρχείου, που πραγματεύεται το πώς η ιδεολογία επιτελεί τον εαυτό της στον δημόσιο χώρο μέσα από μαζικές εκδηλώσεις και διαδηλώσεις. H δημιουργός περισυνέλεξε και ανέλυσε με τα δικά της εικαστικά εργαλεία φιλμ και βίντεο υλικό από την περίοδο της Γιουγκοσλαβίας (1945-2000), εστιάζοντας σε διάφορες κρατικές τελετουργίες (Εργατικές Δράσεις Νεολαίας, παρελάσεις Πρωτομαγιάς, εορτασμοί για την Ημέρα της Νεολαίας, κ.ά.), καθώς και σε μαχητικές αντιδιαδηλώσεις (τα γεγονότα του 1968, φοιτητικές διαδηλώσεις τη δεκαετία του 1990, κ.ά.). Υπογραμμίζοντας στη δύναμη της εικόνας, η ταινία ανιχνεύει με μια μοναδική ποιητική ακρίβεια και με τη λεπτότητα ενός εντομολόγου το πώς η κομμουνιστική ιδεολογία απώλεσε τη δύναμή της σταδιακά μέσα από τη μεταβολή των σχέσεων ανάμεσα στους ανθρώπους, στην ιδεολογία και στο κράτος. Με τα λόγια της σκηνοθέτριας, «αυτό το βασισμένο σε έρευνα δοκιμιακό φιλμ αποτελεί μια εξαιρετικά προσωπική οπτική πάνω στην ιστορία της σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας, το δραματικό της τέλος και τον πρόσφατο μετασχηματισμό της σε μια χούφτα κράτη-έθνη. Η εμπειρία της διάλυσης του κράτους και η σημερινή αχαλίνωτη καπιταλιστική επανίδρυση του ταξικού συστήματος στη Σερβία αποτέλεσαν τους λόγους για τους οποίους έκανα αυτή την αναδρομή μέσα από τις εικόνες των μέσων ενημέρωσης, αναζητώντας τους τρόπους με τους οποίους ένα κοινωνικό σύστημα άλλαξε μέσω της επιτέλεσής του στον δημόσιο χώρο».
Marta Popivoda, Serbia, France, Germany, 2013, 62'
Yugoslavia, How Ideology Moved Our Collective Body deals with the question of how ideology performs itself in public space through mass performances. The author collected and analyzed film and video footage from the period of Yugoslavia (1945-2000), focusing on state performances (youth work actions, May Day parades, celebrations of the Youth Day, etc.) as well as counter-demonstrations (’68, student and civic demonstrations in the ’90s, 5th October Revolution, etc.). Revisiting these images, the film traces how communist ideology was gradually exhausted through the changing relations between the people, ideology, and the state. “This research-based essay film is a very personal perspective on the history of socialist Yugoslavia, its dramatic end, and its recent transformation into a few democratic nation-states. Experience of the dissolution of the state, and today’s ‘wild’ capitalist reestablishment of the class system in Serbia are my reasons for going back through the media images and tracing the way one social system changed by performing itself in public space” (Marta Popivoda).